Ken je dat: je bent supertrots op de brief die je geschreven hebt, maar je merkt dat de lezers ‘m maar half gelezen hebben. Dat kan aan allerlei zaken liggen natuurlijk. Grote kans dat in ieder geval één van de oorzaken is dat je tekst ‘stikt’ van de inactieve (passieve) zinnen zoals: hierbij doen wij u de afrekening over het verbruik van de containers toekomen… De lezer denkt dan al snel: ‘Wat?!?!?’ Hoe het ook kan? Dat leggen we je in deze blog uit.

Lesje (in)actief taalgebruik

Welke zin lees jij het liefst?

• ‘Wij schrijven deze tekst’
• ‘Deze tekst wordt geschreven door ons’

Grote kans dat je ‘stemt’ op de eerste optie. Dat is namelijk een actieve zin. In de eerste zin voert het onderwerp (in dit geval ‘wij’) de handeling uit. Je schrijft actief als je duidelijk benoemt wie of wat de hoofdrol speelt in de zin en wat diegene doet. Ook staat er geen hulpwerkwoord in de eerste zin.

Hoe herken je een passieve zin?

Vind je het lastig om actief te schrijven? Gelukkig is er een eenvoudig hulpmiddel om inactieve zinnen snel te spotten. Ga op zoek naar hulpwerkwoorden zoals:

• Worden
• Zijn
• Proberen
• Kunnen
• Zullen
• Hebben

Hoe schrijf je actief?

Bij een actieve zin voert het onderwerp de handeling uit. Je weet dus meteen wie wat doet. En dat is wel zo overzichtelijk.

De voordelen van actief schrijven

Voordat we wat voorbeelden geven, leggen we nog even uit waarom we zo’n fan zijn van actieve zinnen. Ten eerste leest het gewoon makkelijker en je boodschap komt krachtiger over. Wie wil dat nou niet? Bovendien komt er zo leven in de tekst en krijgt de lezer een beter beeld bij het verhaal. Ook laat je zien dat je verantwoordelijkheid neemt. Kijk maar eens naar het verschil tussen deze zinnen: ‘Er is besloten dat de straat afgesloten wordt’ of: ‘De politie sluit de straat af’. Als je inactief formuleert, lijkt het alsof je niet wil laten zien wie iets doet of wie verantwoordelijk is.

Voorbeelden: van passief naar actief

In plaats van een hele Nederlands les te geven in deze blog 😉, geven we acht voorbeelden waarmee het verschil tussen actieve en passieve zinnen duidelijk wordt. Dit zijn zinnen die wij tegenkomen in ons werk. En die we maar al te graag ombouwen.

• De bewoners van het appartementencomplex worden geïnformeerd door de projectontwikkelaar over de komende renovaties ➡️ De projectontwikkelaar informeert de bewoners van het appartementencomplex over de komende renovaties
• Deze tekst zal speciaal voor jou worden geschreven ➡️ We schrijven deze tekst speciaal voor jou
• Passieve zinnen worden slechter gelezen door leerlingen ➡️ Leerlingen lezen passieve zinnen slechter
• Om de informatie te delen met je collega’s kun je bijgevoegd document gebruiken ➡️ Informeer je collega’s met dit document
• Via de mail zal het bestand over de huisregels met jullie gedeeld worden door de directie ➡️ De directie mailt je het bestand met de huisregels
• Onze klant heeft een nieuw systeem waardoor de administratie werkzaamheden sneller worden afgehandeld ➡️ Het nieuwe systeem van onze klant handelt administratieve werkzaamheden sneller af
• Samen met de teamleider zorgen jullie ervoor dat de werkplaats schoongemaakt wordt ➡️ Samen met de teamleider maken jullie de werkplaats schoon
• Vanavond wordt de woonkamer door jou gestofzuigd ➡️ Je stofzuigt vanavond de woonkamer

Wil je meer uitleg over dit onderwerp? Wij bieden ook (privé) schrijfcursussen aan! Mail romy@textvast.nl voor de mogelijkheden.